The Corner

thecorner_editor

ထရမ့်နေးဒိုး

သင်္ဘောပဲ့ထိန်းတစ်ယောက်ဟာ မုန်တိုင်းထန် လှိုင်းလေကြီးချိန် တက်မ ကျိုးသွားလို့ ဘာမှ ဆက်လုပ်လို့မရတော့တဲ့ အချိန်မှာ မုန်တိုင်းမြန်မြန်စဲသွားဖို့နဲ့ ကမ်းကို အန္တရာယ်ကင်းကင်း ရောက်နိုင်ဖို့ ဆုတောင်းရုံကလွဲလို့ အခြားလုပ်စရာ သိပ်မရှိတော့ပါဘူး။ အတူတူပါပဲ ဒီမိုကရေစီဟာ နိုင်ငံရေး မုန်တိုင်းထန်ထန်ထဲမှာ ရောက်မိနေပြီဆိုရင် တည်ငြိမ်အေးဆေးမှုဆီကို ပြန်လည်ရောက်ရှိဖို့ လမ်းသစ်တွေ ဖောက်ဖို့ အလုပ်လုပ်ကြရမှာဖြစ်တယ်။   စီးပွားရေး ကလည်း အဆင်မပြေ၊ မဲပေးသူပြည်သူများကလည်း ခေါင်းဆောင်တွေကို စိတ်တိုင်းမကျမချင်း ဆန္ဒမဲတွေနဲ့ ပြောင်းပစ်၊ မနီးမဝေးမှာ ဖြစ်နေတဲ့ စစ်ပွဲကြောင့် တည်ငြိမ်မှုမရတာ သုံးနှစ်တောင် ရှိပါရော့လား…။ ဒီကြားထဲ နောက်ထပ် စိုးရိမ်ကြောင့်ကြစရာ အကြီးကြီးတခုက လာနေသေးတယ်။ ထရမ့်နေးဒိုး လို့ခေါ်တဲ့ မုန်တိုင်းကြီးတခုဟာ ခနော်နီ ခနော်နဲ့ ပျက်လုလုသင်္ဘောဆီ ဦးတည်လာနေပါပီ။ အားလုံးကြိုးစားပြီးတော့ အပျက်အစီး နည်းနိုင်သမျှ နည်းအောင် […]

ထရမ့်နေးဒိုး Read More »

အာရှက မိတ်ဆွေများ

အမေရိကန်ရဲ့ မဟာမိတ်စစ်စစ် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတစ်ခုက တစ်ကိုယ်တော်အာဏာသိမ်းဖို့ ကြိုးစားမှုဟာ အိမ်ဖြူ တော်က သူတွေအတွက် ပိုပြီး အတွေးအမြင်တွေ ကောင်းလာစေပါသလား၊ တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံ သမ္မတ ယွန်းဆွတ်ယူးက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာချိန်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ပါးစပ်ပိတ်နေခဲ့ပါတယ်။ သမ္မတရဲ့လုံခြုံရေးဆိုင်ရာအကြံပေး ဂျိတ်ဆူလီဗန်က တောင်ကိုရီးယား အဖြစ်ဟာ အချက်ပေးခေါင်းလောင်း မြည်တာ လို့ ပြောပါတယ်။ ဒီကိစ္စ မလျော်ကန်ဘူးဆိုတာ ထုတ်ပြောနိုင်ဖို့ အရေး ဆူလီဗန်အတွက် တစ်လ ကြာခဲ့ပါတယ်။ ဘာကြောင့်စောင့်စည်းနေတာလဲ၊ ဂျပန်နိုင်ငံနဲ့ ပြန်လည်စည်းလုံးဖို့ အရေးမှာ သမိုင်းတစ်လျှောက်က အားလုံး သော သမ္မတတွေထက် ယွန်းဆွတ်ယူးက ပိုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါက အမေရိကန် မဟာဗျူဟာ သမားတွေ ဆယ်စု နှစ်များစွာ စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရတဲ့ တိုးတက်မှုကြီးပါ။ သုံးနိုင်ငံ သမ္မတများအကြား ပြုလုပ်တဲ့

အာရှက မိတ်ဆွေများ Read More »

စကားလုံးတွေဟိန်းဟောက်နေတဲ့စက္ကူကျား (သို့မဟုတ်) ထရမ့်အစိုးရ

ထရမ့်အစိုးရက ကမ္ဘာ့နံပါတ်တစ် အင်အားကြီးနိုင်ငံဆိုပြီး ကျန်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေအပေါ် သူပြုသမျှ နုရမယ့်၊ လက်ခံရမယ့် လက်အောက်ခံနိုင်ငံတွေလို ပြုမူဆက်ဆံနေတာက စိတ်ပျက်စရာပါ။ တကယ်ကတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံ ကလည်း သူ့နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိဖို့ ကျန်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ တွေအပေါ် အနည်းနဲ့ အများ မှီခိုနေရတာပါ။ ကုန်သွယ်ရေးဆိုတာ သူ့နိုင်ငံလိုအပ်ချက်၊ ကိုယ့်နိုင်ငံ လိုအပ်ချက် အပြန်အလှန် ဖြည့်ဆည်းနိုင်ဖို့ ရောင်းဝယ်ကြရတာပါ။ အရင်ဆောင်းပါးမှာ တင်ပြထားတဲ့ ကနေဒါကိစ္စကို ပြန်ကောက်ရရင် အမေရိကန်နိုင်ငံကပဲ ကနေဒါနိုင်ငံကို တစ်နှစ် ဒေါ်လာဘီလီယံ ၃၀ဝ လောက် အသားလွတ် ထောက်ပံ့ပေးနေရသလို “အောက်ကလိအာ” ပြောပါသေးတယ်။ ကနေဒါလို မဟာမိတ်အရင်းနိုင်ငံကိုတောင် ဒီလိုဆက်ဆံနေတဲ့ ထရမ့်အစိုးရအပေါ် ကျန်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက အားကိုး အားထားပြုရတဲ့ မဟာမိတ်နိုင်ငံအဖြစ် ဘယ်လိုလုပ် သဘောထားမှာလဲ။ ကနေဒါနိုင်ငံဟာ သူ့နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးက အမေရိကန်နိုင်ငံအပေါ်

စကားလုံးတွေဟိန်းဟောက်နေတဲ့စက္ကူကျား (သို့မဟုတ်) ထရမ့်အစိုးရ Read More »

သမ္မတပြုသမျှ နုရမည့် US လူဝင်မှု

ဘယ်ကိစ္စမှ လူဝင်မှုကိစ္စလောက် ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့တွဲ မနေပါဘူး။ ၂၀၁၅ သမ္မတဖြစ်တာနဲ့ မက်ဆီကန်တွေကို ရာဇဝတ်ကောင်တွေ၊ မုဒိမ်းကောင် တွေလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ကိုးနှစ်လုံးလုံး သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ သက်တမ်း တစ်လျှောက် “တံတိုင်းကာမယ်”၊ “အစုလိုက် အပြုံလိုက် ပြန်ပို့ပစ်မယ်” ဆိုတဲ့ကြုံးဝါးသံတွေ ညံနေခဲ့တာပါ။ ကင်မလာဟားရစ်ကို အနိုင်ယူပြီးနောက်မှာတော့ တရားဝင် လူဝင်မှုကို ထိန်းချုပ်ပြီး တရားမဝင် လူဝင်မှုကို တားမြစ်ဖို့ ထရမ့်က အားထုတ်လာမှာပါ။ သူ့ရဲ့အဖွဲ့က ၂၀၂၅မှာ အတွေ့အကြုံပိုများလာပြီး ထိထိရောက်ရောက် ပိုလုပ်လာနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးစနစ်က ပြည်ထောင်စုအစိုးရဌာနများရဲ့ အကဲဖြတ်မှုအပေါ် အခြေခံထား တာပါ။ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေက အရမ်းကို ခေတ်နောက်ကျနေပြီး ရွှေ့ပြောင်းဝင်ရောက်လာ သူများနဲ့ မူဝါဒရေး ဆွဲသူများ နားမလည်နိုင်အောင် ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ သုံးနေရာစလုံးမှာ နိုင်ထားတဲ့ ရီပတ်ဘလီကန်တွေ (အထက်လွှတ်တော်၊

သမ္မတပြုသမျှ နုရမည့် US လူဝင်မှု Read More »

ယုံပါဗျာ သူက ကျွန်တော်တို့ သမ္မတ မဟုတ်ပါဘူး

နိုင်ငံတော် သမ္မတဆိုတာ တိုင်းပြည်အတွက် လေးနက် ကျယ်ပြန့်တဲ့ ယုံကြည်မှု တစ်ခု ရှိရပါမယ်။ စာရိတ္တနေရာမှာလည်း စံပြုထိုက်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ရပါမယ်။ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးကို ဖော်ဆောင်ပေး နိုင်သလို ကိုယ်တိုင်လည်း တရားဥပဒေ ကို လေးစားလိုက်နာသူဖြစ်ရပါမယ်။ ဒေါ်နယ်ထရမ့်မှာ ဒီစံချိန်စံညွှန်းတွေ အားလုံးမရှိပါဘူး။ လုံးဝမရှိပါဘူး။ ဒီတော့ ပြောချင်သလိုပြော လုပ်ချင်သလို လုပ်တယ်ဆိုတာ အံသြစရာ မရှိပါဘူး။ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ဒီအမူအကျင့်တွေကို သူ့နိုင်ငံထဲ ကျင့်သုံး ရုံမက မဟာမိတ်မချန် ကမ္ဘာကြီး အပေါ်မှာပါ ကျင့်သုံးလာတာကတော့ ကမ္ဘာကြီးကို ကသောင်းကနင်း ချောက်ကမ်းပါးထဲ တွန်းချနေတာနဲ့ အတူတူပါပဲ။  ကနေဒါနိုင်ငံဆိုတာ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်သလို ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အင်အားကြီး ခုနှစ် နိုင်ငံထဲက တစ်နိုင်ငံပါ။ သမိုင်းတစ်လျှောက် နှစ်နိုင်ငံ လက်တွဲဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ စံနမူနာကောင်း

ယုံပါဗျာ သူက ကျွန်တော်တို့ သမ္မတ မဟုတ်ပါဘူး Read More »

ဩဇာလွှမ်းမိုးရေး ကစားပွဲ

ပနားမားတူးမြောင်းရဲ့ မီရာဖလိုးရက်စ် ရေလှောင်တမံထဲ ဝင်လာတဲ့ သင်္ဘောကြီးတွေကို ရေထိန်းတံခါး ပေါက်က လမ်းလွှဲပေးနေချိန်မှာ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်အုပ်စုတစ်စုဟာ တမံပေါ်ကနေ ကြည့်နေတယ်။ အမေရိကန်အင်ဂျင်နီယာတွေက ဒီတူးမြောင်းကို တည်ဆောက်ပေးခဲ့ပြီး နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ကျော် အကြာမှာ၊ အမေရိကန်က ပနားမားအစိုးရကို ပြန်လွှဲပေးပြီး ၂၅ နှစ်အကြာမှာ အသစ်တက်လာတဲ့ သမ္မတဒေါ်နယ် ထရမ့်က ဒီတူးမြောင်းကို ပြန်လိုချင်တယ်လို့ ပြောလိုက်ပါတယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာ ထရမ့်က ဒီလက်ဆောင် ဟာ ဘယ်တုန်းကမှ မပေးသင့်ခဲ့တဲ့လက်ဆောင်ပါ လို့လည်း ပြောလိုက်တယ်။  ဒီတူးမြောင်းထဲမှာ အမေရိကန်ကို ဝင်ထွက်နေတဲ့ ကုန်သင်္ဘောကြီးတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ပနားမားကို လွှဲပြောင်းပေးအပ်ပြီးနောက်မှာတော့ အခြေအနေတွေက ပြောင်းလဲသွားတယ်။ ရာစုနှစ်တစ်ခုကျော်ကတည်းက အသုံးပြုလာတဲ့ တူးမြောင်းရေလှောင်တမံထဲကို ခုချိန်မှာ နေ့စဉ် ဖြတ်သန်း နေတဲ့ သင်္ဘောအရေအတွက်ဟာ ကုန်တန်ချိန်အရ

ဩဇာလွှမ်းမိုးရေး ကစားပွဲ Read More »

ဒေါ်နယ်ထရန့်မူဝါဒ

ဒေါ်နယ်ထရန့်ကိုဝေဖန်တဲ့သူတွေက သူ့ကို ကမောက်ကမတွေ ရွှတ်နောက်နောက် အပြုအမူတွေနဲ့   တလွဲတွေ လိုက်လုပ်နေတဲ့ အထီးကျန်ဝါဒကိုကျင့်သုံးတဲ့သူလို့ ယေဘုယျအားဖြင့် စွပ်စွဲခဲ့ကြတယ်။ ဇန်နဝါရီလ ၂ဝ ရက် သမ္မတရာထူးကို စတင်လက်ခံဆောင်ရွက်တဲ့နေ့မတိုင်ခင်အချိန်ထိတိုင်သူသမ္မတ အဖြစ် ဒုတိယ အကျော့ဝင်လာဖို့ မျှော်လင့်နိုင်ဖွယ်မရှိဘူးဆိုတာကို အဲဒီစကားလုံးတွေက ဖော်ပြနေပြီး ဖြစ်ပါ တယ်။ သမ္မတရာထူး တာဝန်စတင်လက်ခံတဲ့ အခမ်းအနားနီးကပ်လာတဲ့အလျောက် အရှေ့ အလယ်ပိုင်းက ဂါဇာဒေသ မှာ  အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနဲ့ ဓားစာခံလဲလှယ်ရေး သဘောတူညီချက် ခိုင်မာအောင်သူက အထောက်အကူ ပြုပေးခဲ့တယ်။ သူက မပြောအပ်မဆိုအပ်တဲ့ ရှောင်ဓလေ့ကို ချိုး ဖောက်ပြီး အာတိတ်ဒေသက တွင်းထွက် သယံဇာတ ကြွယ်ဝကာ မဟာဗျူဟာကျတဲ့အနေအထားရှိ  ဂရင်းလန်ကျွန်းကို ထိန်းချုပ် နိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ဖို့ ရှိတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့တယ်။ မစ္စတာထရမ့်ရဲ့ ဒုတိယသက်တမ်းဟာ

ဒေါ်နယ်ထရန့်မူဝါဒ Read More »

ထရမ့်ရဲ့ ကသောင်းကနင်း ကမ္ဘာ

ဒေါ်နယ်ထရမ့် ရင်ဆိုင်ရမယ့် မေ့လျော့ခံ ကမ္ဘာကြီးကို နားလည်နိုင်ဖို့ဆိုရင် စာမျက်နှာ (၇၅) မျက်နှာပါရှိပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လက ထုတ်ဝေခဲ့တဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးတွဲကော်မရှင်ရဲ့ အစီရင်ခံစာကို ဖွင့်ဖတ်လိုက်ပါ။ အမေရိကန် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရမယ့် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေဟာ ၁၉၄၅ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှု စိန်ခေါ်မှုတွေထက် အများကြီး ပိုပါတယ်။ ဒီအထဲမှာ သိပ်မကြာခင်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ စစ်ပွဲကြီးလည်း ပါဝင်တယ်။  အမေရိကန်ဟာ ဒေသဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခအများအပြားကို တစ်ချိန်တည်း တိုက်ခိုက်ရဖွယ်ရှိပြီး ဒီပဋိပက္ခတွေဟာ ပေါင်းစည်းပြီး ကမ္ဘာ့ပဋိပက္ခတစ်ခုထိ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ အစီရင်ခံစာအရ အမေရိကန်ဟာ ဒီစစ်ပွဲတွေအတွက် အဆင်သင့်မဖြစ်သေးဘူးလို့ ဆိုတယ်။ ပိုဆိုးတာက အမေရိကန် ဟာ ကိုယ့်အနီးပတ်ဝန်းကျင်ကမ္ဘာကြီး ဘယ်လောက်အထိ မှောင်မိုက်လာနေတယ်ဆိုတာ ထိတ်လန့်စရာ ကောင်းအောင် သတိမမူမိတာဘဲဖြစ်တယ်။  သမ္မတသစ်အနေနဲ့ ပြဿနာပေါင်းစုံကို အမွေဆက်ခံရမှာဖြစ်တယ်။ အမေရိကန်ဟာ

ထရမ့်ရဲ့ ကသောင်းကနင်း ကမ္ဘာ Read More »

A symbolic sculpture of a knotted gun promoting non-violence at the United Nations in NYC.

ငြိမ်းချမ်းရေး သင်ခန်းစာ

မငြိမ်းချမ်းတဲ့ ကမ္ဘာကြီးအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး သင်ခန်းစာ သုံးခု ICG ဥက္ကဌဖြစ်သူ ကွန်ဖော့ အီဂရို ရေးသားသည့် 3 lessons for peace making in an unstable world ဆောင်းပါးကို KIDD မြန်မာပြန်ဆိုသည်။ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်လှတဲ့ ဆယ်စုနှစ် များရဲ့ အလယ်မှာ ကျွန်မတို့ ရောက်ရှိနေရတာပါ။ အီသီယိုးပီးယား၊ မြန်မာ၊ ယူကရိန်း၊ ဆူဒန်၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်း တို့မှာ ၂၀၂၀ ခုနှစ်မှ စလို့ စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်ခဲ့ပြီး လူထောင်ပေါင်း များစွာ သေကျေ ပျက်စီးကြရပါတယ်။ စစ်ပွဲအသေးစားလေးများရဲ့ အရေအတွက်ကလည်း ပိုတိုးလာနေတာပါ။ ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံများရဲ့ လေးပုံတစ်ပုံမှာ အကြမ်းဖက်မှု ပုံစံမျိုးစုံကို ကြုံတွေ့နေရပါတယ်။ ရှေ့လာမည့်နှစ်မှာလည်း လျော့ကျ သွားမည့်ပုံ မရှိပါဘူး။  အကြမ်းဖက်မှုတွေ မြင့်တက်လာတာနဲ့ အမျှ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်မှု အပေါ် မြို့ကြီးများနေ မူဝါဒ ချမှတ်သူများရဲ့စိတ်ပါဝင်စားမှုက လျော့ကျလာပါတယ်။ စစ်အေးခေတ်အလွန် တည်ငြိမ်တဲ့နှစ်များလို့ လှလှပပ အမည်တပ်ထားတဲ့ ကာလဟာ ရဝမ်ဒါကနေ ဆီးရီးယားအထိ စစ်ပွဲများနဲ့

ငြိမ်းချမ်းရေး သင်ခန်းစာ Read More »

A small plant sprouts in soil inside a light bulb, symbolizing eco-friendly and sustainable growth.

တိုးတက်လာတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံမှ စွမ်းအင် ဖန်တီးမှုများ

သည် အီကောနောမစ် တရုတ်ပြည် သတင်း‌ထောက် ဂါဘရီရယ် ခရော့စလေ ရေးသားသည့် post-solar war ကို မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုသည်။ မကြာသေးခင်နှစ်များအတွင်းက တရုတ်နိုင်ငံမှာ သဘာဝနဲ့ လိုက်လျောညီထွေမှုရှိမယ့် နည်းပညာများ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အစိုးရကနေ လုံလောက်တဲ့ ငွေကြေး‌ထောက်ပံ့မှုရယ် အပြိုင်အဆိုင် တွေပိုများလာတာကြောင့် တရုပ်ကုမ္ပဏီတွေဟာ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင် ထုတ်ရာမှာ သုံးတဲ့ ဆိုလာပြားတွေ၊ ဘက်ထရီတွေနဲ့ လျှပ်စစ်ကား စတာတွေကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ထုတ်လုပ်နိုင်လာကြတဲ့အပြင် စျေးချိုချို နဲ့ ရောင်းချနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ခုဆိုရင် တရုတ်နိုင်ငံကထုတ်တဲ့ အဆိုပါ ထုတ်ကုန်သုံးမျိုးဟာ ကမ္ဘာ့စျေးကွက်အထိကို စျေးကွက် ချဲ့ထွင် နိုင်ခဲ့ပီ။ ပေါချောင်ကောင်းလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ တရုတ် နည်းပညာ လုပ်ငန်းတွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်က အခြားနေရာတွေဆီ မြန်မြန်ဆန်ဆန်ပဲ ရောက်ရှိ နေရာယူလာကြပီး

တိုးတက်လာတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံမှ စွမ်းအင် ဖန်တီးမှုများ Read More »